Sữa mẹ có đầy đủ các chất dinh dưỡng và kháng thể, các chất dinh dưỡng ở tỷ lệ cân đối phù hợp với sự tiêu hóa và hấp thu của trẻ nhỏ. Nhưng vì một lý do nào đó mà người mẹ không đủ sữa cho con thì trong 6 tháng đầu ngoài việc tận dụng nguồn sữa mẹ, nhất thiết phải chọn giải ăn thêm sữa ngoài. Ăn thêm sữa ngoài có 2 cách để lựa chọn là cho trẻ bú trực (bú nhờ) hoặc cho trẻ ăn thêm sữa bột công thức.
Bú trực (bú nhờ) là thói quen của nhiều bà mẹ trước kia vì có thể mẹ ít sữa, mẹ phải đi làm xa, đồng thời vì lúc đó sữa bột công thức còn hiếm và đắt. Hiện nay, có ngân hàng sữa mẹ đó cũng là hình thức bú trực (bú nhờ) nhưng không phải là đứa trẻ bú trực tiếp sữa của bà mẹ. Bú trực (bú nhờ), sữa từ ngân hàng sữa cũng là bú mẹ và sữa mẹ nào cũng tốt cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên bú trực cũng có nguy cơ lây truyền bệnh truyền nhiễm qua đường sữa và máu.
Vì vậy, khi cho trẻ đi bú trực, gia đình trẻ cần lựa chọn bà mẹ khỏe mạnh. Người cho sữa không bị các bệnh truyền nhiễm như viên gan B, viêm gan C, bệnh HIV, bệnh lao,…để tránh truyền bệnh sang cho trẻ. Khi cho trẻ bú trực, cần tìm hiểu kỹ người mình xin cho trẻ bú, đồng thời phải chắc chắn họ là người khỏe mạnh mới cho bú trực.
Khi cho trẻ đi bú trực, gia đình trẻ cần lựa chọn bà mẹ khỏe mạnh. Người cho sữa không bị các bệnh truyền nhiễm như viên gan B, viêm gan C, bệnh HIV, bệnh lao,…
Ăn thêm sữa công thức: Với mỗi lứa tuổi có một loại sữa riêng, vì vậy cần lựa chọn sữa công thức sao cho phù hợp với trẻ. Mỗi một sản phẩm sữa là loại thực phẩm, có thể phù hợp với trẻ này nhưng lại không phù hợp với trẻ khác mặc dù cùng nhóm tuổi là do cơ địa, khả năng tiêu hóa và hấp thu. Vì vậy khi lựa chọn sữa công thức cho trẻ, các bà mẹ cần lưu ý một số điểm sau:
Sữa dùng cho lứa tuổi nào? có phù hợp với lứa tuổi con mình hay không?
Để đảm bảo nhu cầu cho sự phát triển tòan diện của trẻ, hãy lựa chọn sữa dựa vào những thành phần quan trọng nhất của sữa bao gồm: Năng lượng, chất đạm, chất béo.
Giá trị của sữa không phải từ giá cả: không phải cứ sữa đắt, sữa có giá thành cao là tốt. Mà điều quan trọng là bạn cho con bạn được bao nhiêu phần trăm năng lượng từ sữa trong một ngày, lượng sữa trẻ uống hàng ngày là quan trọng, vì tổng năng lượng trẻ ăn được hàng ngày sẽ quyết định tốc độ tăng trưởng của trẻ.
Do khả năng tiêu hóa của trẻ trong những tháng đầu sau sinh còn yếu, nên khi pha sữa cho trẻ cần đúng tỉ lệ, công thức cho từng tháng tuổi. Không pha nồng độ sữa loãng quá, hay nồng độ đặc quá vì ảnh hưởng tới việc tiêu hóa và hấp thu của trẻ, đồng thời không tốt cho sức khỏe của trẻ.
Ths.Bs. Nguyễn Văn Tiến - Viện Dinh dưỡng Quốc gia